Ρήξη Αχίλλειου τένοντα
Τι ορίζεται ως ρήξη Αχίλλειου τένοντα;
Η ρήξη αχίλλειου τένοντα είναι ένας σοβαρός τραυματισμός που αφορά τον αχίλλειο τένοντα, τον ισχυρό τένοντα που ενώνει τους μύες της γάμπας με την πτέρνα. Είναι ο μεγαλύτερος και ισχυρότερος τένοντας στο ανθρώπινο σώμα και παίζει καθοριστικό ρόλο στις κινήσεις όπως το περπάτημα, το τρέξιμο κ.ά.
Η ρήξη ενδέχεται να είναι μερική ή πλήρης, όμως στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι πλήρης. Επίσης, συνήθως η ρήξη εντοπίζεται στην κατάφυση του τένοντα στην πτέρνα και πρόκειται για έναν τραυματισμό που χρήζει άμεσης ιατρικής αντιμετώπισης. Το ανδρικό φύλο είναι πιο επιρρεπές στον τραυματισμό και εκδηλώνεται σε νέους ασθενείς από 30 έως 40 ετών.
Λίγα λόγια για τον Αχίλλειο τένοντα
Ο αχίλλειος τένοντας βρίσκεται στο πίσω μέρος του ποδιού, πάνω από την πτέρνα. Μέσω αυτού συνδέονται με την πτέρνα οι μύες της γαστροκνημίας και του υποκνημίδιου. Όπως προαναφέρθηκε, ο Αχίλλειος τένοντας συμμετέχει σε πολλές από τις καθημερινές μας δραστηριότητες. Χαρακτηριστικό του είναι η φτωχή αιμάτωσή του, γεγονός που τον καθιστά επιρρεπή στην εκδήλωση τραυματισμών.
Πώς προκαλείται;
Η ρήξη του Αχίλλειου τένοντα συνήθως συμβαίνει λόγω έντονης έκκεντρης διάτασης ή σύσπασης του τένοντα. Είναι συχνό φαινόμενο σε αθλήματα που περιλαμβάνουν άλματα, όπως το μπάσκετ και το ποδόσφαιρο. Επιπλέον, μπορεί να προκληθεί από πτώση από σημαντικό ύψος ή από ξαφνικό τραυματισμό (π.χ. στραβοπάτημα).
Οι παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί ότι αυξάνουν τις πιθανότητες της ρήξης του αχίλλειου τένοντα είναι οι κάτωθι:
- υπερβολική καταπόνηση του τένοντα.
- αυξημένο σωματικό βάρος.
- χρήση κορτικοστεροειδών φαρμάκων, είτε λαμβάνονται από το στόμα είτε εγχέονται στον τένοντα.
- λήψη αντιβιοτικών από την κατηγορία των φθοριοκινολόνων.
- προηγούμενος τραυματισμός του Αχίλλειου τένοντα, ο οποίος αυξάνει τον κίνδυνο ρήξης τόσο στον ήδη τραυματισμένο τένοντα όσο και στον υγιή.
Επίσης, μερικές παθήσεις έχουν ενοχοποιηθεί για την εκδήλωση ρήξης Αχίλλειου τένοντα. Πιο συγκεκριμένα ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, νεφρική ανεπάρκεια, ρευματοειδή αρθρίτιδα ή άλλα αυτοάνοσα νοσήματα έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποστούν μια ρήξη Αχίλλειου τένοντα.
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται η ρήξη Αχίλλειου τένοντα;
Η ρήξη του αχίλλειου τένοντα χαρακτηρίζεται συχνά από έναν ήχο «κρότου». Οι ασθενείς ενδέχεται λανθασμένα να αποδώσουν τον ήχο αυτό σε κάποιο εξωτερικό χτύπημα.
Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονο, αιφνίδιο πόνο στο οπίσθιο μέρος του αστραγάλου, κοντά στην πτέρνα, συνοδευόμενο από οίδημα πάνω από την πτέρνα και εκχυμώσεις. Οι ασθενείς συχνά αναφέρουν δυσκολία στη βάδιση, ιδιαίτερα σε ανηφορικό έδαφος, καθώς και έντονη ευαισθησία στο σημείο της ρήξης. Τέλος, ο ασθενής με ρήξη Αχίλλειου τένοντα δεν μπορεί να σταθεί στις μύτες των ποδιών του.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Ο Ορθοπαιδικός πραγματοποιεί κλινική εξέταση του ποδιού και του αστραγάλου, αξιολογώντας την κινητικότητα του άκρου. Κατά την εξέταση, μπορεί να εντοπιστεί ένα χαρακτηριστικό κενό στον τένοντα, το οποίο αποτελεί ένδειξη ρήξης.
Επιπλέον, για την ακριβή εκτίμηση της σοβαρότητας της βλάβης, συχνά χρησιμοποιούνται απεικονιστικές μέθοδοι. Το υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία (MRI) παρέχουν λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την έκταση της ρήξης και συμβάλλουν στον σχεδιασμό της κατάλληλης θεραπευτικής προσέγγισης.
Ρήξη Αχίλλειου τένοντα & Θεραπεία
Η θεραπεία για τη ρήξη του Αχίλλειου τένοντα εξαρτάται από την ηλικία, τη δραστηριότητα του ασθενούς και τη θέση της ρήξης.
Η συντηρητική θεραπεία είναι κατάλληλη για μεγαλύτερους ασθενείς ή για όσους δεν ασχολούνται με αθλητικές δραστηριότητες. Περιλαμβάνει τη χρήση νάρθηκα για τουλάχιστον 8 εβδομάδες. Μετά την αφαίρεση του νάρθηκα, προτείνεται φυσικοθεραπεία για αποκατάσταση της κίνησης και της δύναμης.
Για νεότερους και δραστήριους ασθενείς, η χειρουργική αποκατάσταση είναι η ενδεδειγμένη επιλογή. Η χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει τη συρραφή των άκρων του τένοντα, ώστε να επανέλθει η λειτουργικότητά του. Υπάρχουν δύο τεχνικές: η ανοικτή και η ελάχιστα επεμβατική (minimal invasive). Σε κάθε περίπτωση η επιλογή της τεχνικής εξαρτάται από τη σοβαρότητα της ρήξης και την εμπειρία του χειρουργού.
Η ανοικτή μέθοδος περιλαμβάνει μία μεγαλύτερη τομή που προσφέρει άμεση οπτική επαφή με την περιοχή της ρήξης. Η ελάχιστα επεμβατική μέθοδος γίνεται μέσω μικρότερων τομών, μειώνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης και την περίοδο αποκατάστασης. Και στις δύο περιπτώσεις, ο στόχος είναι η αποκατάσταση της φυσιολογικής τάσης και ανθεκτικότητας του τένοντα.
Μετά την επέμβαση, είναι απαραίτητη η ακινητοποίηση του ποδιού με ειδικό νάρθηκα. Η βάδιση υποστηρίζεται από βακτηρίες για τις πρώτες εβδομάδες. Τέλος, επιστροφή στις καθημερινές και στις αθλητικές δραστηριότητες γίνεται σταδιακά.
Σε αυτό το σημείο είναι απαραίτητο να αναφερθεί ότι η φυσικοθεραπεία παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία αποκατάστασης. Περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης και επαναφοράς της κινητικότητας που διαρκούν αρκετούς μήνες. Σε αθλητές, η πλήρης επιστροφή στις αθλητικές δραστηριότητες μπορεί να χρειαστεί 6-12 μήνες.
Μέτρα πρόληψης
Η πρόληψη της ρήξης του αχίλλειου τένοντα βασίζεται σε απλές πρακτικές που μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο τραυματισμού.
Μερικά μέτρα πρόληψης είναι τα κάτωθι:
- Διατάσεις και ενδυνάμωση των μυών: Οι σωστές διατάσεις και η ενδυνάμωση της γαστροκνημίας συμβάλλουν στην προστασία του τένοντα.
- Εναλλαγή αθλητικών δραστηριοτήτων: Η εναλλαγή δραστηριοτήτων υψηλής έντασης, όπως το τρέξιμο, με πιο ήπιες, όπως το περπάτημα ή η κολύμβηση, περιορίζει την καταπόνηση του τένοντα.
- Έλεγχος του περιβάλλοντος άσκησης: Η επιλογή κατάλληλων επιφανειών και αθλητικών παπουτσιών με σωστή υποστήριξη είναι απαραίτητη.
- Σταδιακή αύξηση της έντασης της προπόνησης: Η προοδευτική προσαρμογή στην ένταση και τη διάρκεια της άσκησης αποτρέπει την υπερβολική καταπόνηση του τένοντα.
Εάν εμφανίζετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα ενδέχεται να έχετε υποστεί ρήξη Αχίλλειου τένοντα. Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Νίκος Βέργαδος διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε περιστατικά ορθοπαιδικών προβλημάτων. Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για οποιοδήποτε ορθοπαιδικό πρόβλημα σας απασχολεί.