Αποκατάσταση Πρόσθιου Χιαστού Γόνατος
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Όταν ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος του γόνατος υποστεί ρήξη ή τραυματιστεί, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση ώστε να αντικατασταθεί. Αυτή η επέμβαση εκτελείται με διάφορες μεθόδους. Μία από αυτές είναι η αποκατάσταση πρόσθιου χιαστού γόνατος. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για την αντικατάσταση του κατεστραμμένου συνδέσμου με μέρος που λαμβάνεται από τους οπίσθιους μηριαίους τένοντες του γόνατος. Όταν τοποθετείται σε τρεις με τέσσερις λωρίδες, το μόσχευμα των οπίσθιων μηριαίων έχει σχεδόν την ίδια δύναμη με άλλα μοσχεύματα που χρησιμοποιούνται για την ανάπλαση ΠΧΣ (πρόσθιου χιαστού συνδέσμου).
Συμπτωματολογία ρήξης προσθίου χιαστού συνδέσμου
- Αίσθημα αστάθειας
- Ερυθρότητα
- Αδυναμία Στήριξης
- Μετά από στροφική κάκωση – έντονος πόνος
- Διάχυτος σ’ όλο το γόνατο
- Αδυναμία κάμψης – έκτασης
- Επιδεινώνεται με την κίνηση
- Σημαντική διόγκωση του γόνατος
Τι θέλει να επιτύχει ο χειρουργός;
Ο κύριος στόχος της επέμβασης πρόσθιου χιαστού συνδέσμου είναι να περιοριστεί η πρόσθια ολίσθηση της κνήμης πάνω στο μηριαίο οστό, έτσι ώστε η άρθρωση του γόνατος να κινείται και πάλι φυσιολογικά. Οι επιλογές για το αυτόλογο μόσχευμα είναι δύο. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε:
- Ένα τμήμα από τον επιγονατιδικό τένοντα
- Μέρος των οπίσθιων μηριαίων τενόντων του γόνατος
Για μεγάλο χρονικό διάστημα ο επιγονατιδικός τένοντας ήταν η πρώτη επιλογή γιατί ο χειρουργός έχει πιο εύκολη πρόσβαση στο μόσχευμα, το οποίο εφαρμόζει καλά στη νέα του θέση και επουλώνεται γρήγορα. Ένα μεγάλο μειονέκτημα, όμως, είναι ο έντονος πόνος που προκαλείται στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος μετά την επέμβαση. Ο ασθενής σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να αποφύγει την άσκηση πίεσης στον τένοντα (πχ το γονάτισμα).
Λόγω αυτής της επιπλοκής λοιπόν, τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει η χρήση μοσχεύματος από τους οπίσθιους μηριαίους τένοντες. Το τελικό αποτέλεσμα και τα συμπτώματα που παρουσιάζονται μετά το χειρουργείο είναι σχεδόν ίδια και στις δυο περιπτώσεις. Η δύναμη και η σταθερότητα της άρθρωσης, όπως επίσης η ικανότητα χρήσης του γόνατος είναι ίδιες άσχετα με το πιο μόσχευμα θα χρησιμοποιηθεί. Η διαφορά είναι ότι με τους οπίσθιους μηριαίους τένοντες ως μόσχευμα, ο ασθενής δεν θα αντιμετωπίσει προβλήματα με το γονάτισμα και δεν θα νιώθει πόνο στο μπροστινό μέρος του γόνατος.
Αποκατάσταση Πρόσθιου Χιαστού Γόνατος: Τι πρέπει να γνωρίζετε πριν την επέμβαση;
Ο ασθενής σε συνεργασία με το γιατρό πρέπει να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν σε χειρουργική επέμβαση. Θα πρέπει να κατανοήσει όσο το δυνατόν περισσότερο τη διαδικασία της επέμβασης και να του λυθούν οι όποιες απορίες που μπορεί να έχει.
Μόλις παρθεί η απόφαση για την επέμβαση πρέπει να ακολουθηθούν ορισμένα βήματα. Αρχικά, θα πρέπει να γίνει ένας πλήρης έλεγχος για να βεβαιωθεί ο γιατρός ότι η κατάσταση του ασθενούς επιτρέπει να γίνει η επέμβαση. Ο έλεγχος αυτός ολοκληρώνεται με γενική αιματολογική εξέταση, βιοχημικές εξετάσεις ούριας και ζαχάρου, καρδιολογικό έλεγχο και σε ορισμένες περιπτώσεις ακτινολογική εξέταση θώρακος. Συνήθως, οι εξετάσεις αυτές γίνονται κατά την εισαγωγή του ασθενούς στο νοσοκομείο την ημέρα της επέμβασης.
Ο ασθενής μπορεί να μιλήσει με τον φυσικοθεραπευτή που θα αναλάβει το πρόγραμμα αποκατάστασης του μετά την αποκατάσταση της ρήξης του προσθίου χιαστού, ώστε να τον κατατοπίσει για το πρόγραμμα που θα ακολουθήσουν.
Επίσης, θα ζητηθούν κάποιες πληροφορίες για την παρούσα κατάσταση του ασθενούς, όπως για το επίπεδο του πόνου, την κίνηση και δύναμη του κάθε γόνατος καθώς και την ικανότητα του ασθενούς να ανταπεξέλθει στις δραστηριότητες του. Κατά την προετοιμασία για την επέμβαση ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να δείξει στον ασθενή πώς να βαδίζει με ασφάλεια χρησιμοποιώντας πατερίτσες.
Αποκατάσταση Πρόσθιου Χιαστού Γόνατος: Χειρουργική Επέμβαση
Πριν την επέμβαση, θα χορηγηθεί στον ασθενή κάποιο είδος αναισθησίας (ολική ή block) . Ο χειρουργός, ξεκινά την επέμβαση κάνοντας 2 μικρές τομές στο γόνατο, οι οποίες ονομάζονται πύλες. Αυτές οι πύλες χρησιμεύουν για την είσοδο του αρθροσκοπίου και των υπολοίπων χειρουργικών εργαλείων στο εσωτερικό της άρθρωσης του γόνατος, πάντα με προσοχή ώστε να μην υπάρξουν τραυματισμοί στα γύρω νεύρα και αγγεία.
Έπειτα, γίνεται μια τομή στην εσωτερική πλευρά του γόνατος, ακριβώς στο σημείο όπου προσφύεται ο ημιτενοντώδης τένοντας με τη κνήμη. Μέσω αυτής της τομής ο χειρουργός αφαιρεί τον ημιτενοντώδη τένοντα και τον ισχνό προσαγωγό τένοντα. Στις περιπτώσεις που ο ημιτενοντώδης τένοντας είναι επαρκής χρησιμοποιείται μόνο αυτός. Αυτοί οι τένοντες λοιπόν τοποθετούνται σε τρεις με τέσσερις δεσμίδες, για να αυξηθεί η αντοχή του μοσχεύματος.
Οι δεσμίδες ενώνονται μεταξύ τους με ράμματα. Στη συνέχεια, ο χειρουργός προετοιμάζει το γόνατο για να τοποθετήσει το μόσχευμα. Αφαιρούνται όλα τα κατάλοιπα του κατεστραμμένου συνδέσμου και η μεσοκονδύλιος εντομή διευρύνεται ώστε να μην έρχεται σε επαφή με το μόσχευμα. Αυτό το κομμάτι της επέμβασης ονομάζεται κονδυλοπλαστική.
Μόλις ολοκληρωθεί αυτό το στάδιο, ο χειρουργός ανοίγει μικρές οπές στην κνήμη και στο μηριαίο οστό για να τοποθετηθεί το μόσχευμα. Αυτές οι οπές γίνονται σε συγκεκριμένα σημεία έτσι ώστε το μόσχευμα να εκτείνεται μεταξύ της κνήμης και του μηριαίου οστού ακριβώς όπως ο φυσιολογικός πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος.
Μετά ο χειρουργός τοποθετεί το μόσχευμα στη σωστή θέση και το σταθεροποιεί με απορροφήσιμες βίδες και ράμματα στις οπές που ανοίχτηκαν νωρίτερα.
Μετά τη επέμβαση
Μετά την επέμβαση αναδόμησης πρόσθιων χιαστών συνδέσμων οι ασθενείς ακολουθούν ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείας. Οι πρώτες φυσικοθεραπείες σκοπό έχουν τη μείωση του πόνου και του οιδήματος που προκλήθηκαν από το χειρουργείο. Ο στόχος είναι η πλήρης ανάκτηση του εύρους κίνησης το συντομότερο δυνατόν.
Αποκατάσταση Πρόσθιου Χιαστού Γόνατος και Φυσικοθεραπεία
Ο φυσικοθεραπευτής θα επιλέξει ασκήσεις που θα γυμνάσουν και θα ενδυναμώσουν ξανά τους μύες των μηρών. Οι ασθενείς δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν υπερβολικά τους οπισθίους μηριαίους μυς για περίπου έξι εβδομάδες μετά από την επέμβαση. Για το λόγο αυτό, στη συγκεκριμένη μυϊκή ομάδα εφαρμόζονται ισομετρικές ασκήσεις.
Οι ισομετρικές ασκήσεις έχουν το προτέρημα ότι γυμνάζουν τους μύες, χωρίς να επιβαρύνεται η άρθρωση. Με την πρόοδο του προγράμματος φυσικοθεραπείας, οι ασκήσεις αναπροσαρμόζονται ώστε να υπάρχει ασφαλής ενδυνάμωση και σωστή λειτουργία του γόνατος. Εξειδικευμένες ασκήσεις ισορροπίας χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν τους μύες να ανταποκρίνονται άμεσα όταν χρειάζεται. Αυτή η μέθοδος ονομάζεται νευρομυϊκή εκπαίδευση. Αν ο ασθενής πρέπει να σταματήσει απότομα, οι μύες πρέπει να αντιδράσουν με τη σωστή ταχύτητα, έλεγχο και κατεύθυνση.
Μετά από μια επέμβαση πρόσθιων χιαστών συνδέσμων, αυτή η ικανότητα δεν επανέρχεται πλήρως χωρίς άσκηση. Η νευρομυϊκή εκπαίδευση περιέχει ασκήσεις που βελτιώνουν την ισορροπία, τημυϊκή δύναμη και την ευκινησία.
Η ευκινησία είναι αυτή που επιτρέπει:
- Γρήγορη αλλαγή κατευθύνσεων
- Επιλογή να πάει κανείς αργά ή γρήγορα
- Βελτίωση στην εκκίνηση και στη στάση
Αυτές είναι πολύ σημαντικές ικανότητες για το περπάτημα, το τρέξιμο και το άλμα, ειδικά για άτομα που ασχολούνται με τον αθλητισμό. Όταν ο ασθενής αποκτήσει πλήρη κίνηση, το οίδημα υποχωρήσει τελείως και έχει ανακτήσει το μυϊκό έλεγχο και τη δύναμη του γόνατος του, θα είναι σε θέση να επιστρέψει, σταδιακά, στη δουλειά του και στις αθλητικές του δραστηριότητες.
Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Νίκος Βέργαδος με την πολυετή εμπειρία την οποία κατέχει μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε εύκολα, άμεσα και αποτελεσματικά οποιοδήποτε πρόβλημα σας προκύψει. Εμπιστευτείτε τον και κλείστε σήμερα το ραντεβού σας για μία άκρως εξατομικευμένη θεραπεία.