Γάγγλιο
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Πρόκειται για ένα σάκο με υγρό που εξορμά από γειτνιάζουσα άρθρωση ή από τοτενόντιο έλυτρο του καρπού και του χεριού. Το γάγγλιο συνήθως εντοπίζεται στη ραχιαία επιφάνεια της φαλαγγοφαλαγγικής άρθρωσης των δακτύλων, στη ράχη του καρπού, στην κερκιδική και παλαμιαία πλευρά του καρπού, στη βάση των δακτύλων, στα οστάρια του καρπού (ενδοοστικά). Επίσης εμφανίζεται και στα κάτω άκρα, στη ραχιαία επιφάνεια του ποδιού. Τέλος, υπάρχουν και τα ενδονευρικά γάγγλια που εντοπίζονται στο νευρικό ιστό.
Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης του γαγγλίου;
Δεν είναι σαφές τι προκαλεί τη δημιουργία του γαγγλίου. Φαίνεται πως συνήθως προκαλείται από τραυματισμό των ιστών που παράγουν αρθρικό υγρό ή υγρό λιπάνσεως των αρθρώσεων και των ελύτρων. Επιπλέον, ύποπτες για τη δημιουργία γαγγλίου είναι και οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις αυτών των ιστών.
Τα γάγγλια επηρεάζουν την κίνηση των αρθρώσεων με τις οποίες γειτνιάζουν. Αντίστοιχα προκαλούν πόνο που οφείλεται στην πίεση που προκαλεί στα γειτνιάζοντα μαλακά μόρια. Όταν τα γάγγλια αυτά είναι μεγάλα προκαλούν και αντιαισθητικό αποτέλεσμα. Εάν βρίσκονται στην περιοχή της τελικής φαλαγγοφαλαγγικής άρθρωσης τότε, στις περισσότερες περιπτώσεις, προκαλούν και παραμόρφωση στο νύχι. Τα γάγγλια που εξορμούν από τα τενόντια έλυτρα που βρίσκονται στη βάση των δακτύλων μπορεί να προκαλέσουν πόνο, ιδίως κατά τις κινήσεις συλλήψεως. Αντίθετα, τα γάγγλια εκείνα που εξορμούν από τον καρπό μπορεί να διαβρώσουν τα γειτνιάζοντα οστά, αλλά αυτό συμβαίνει σπάνια. Τέλος, τα ενδονευρικά γάγγλια εντοπίζονται κυρίως στο περονιαίο νεύρο και προκαλούν «πτώση» του ποδός, εμποδίζοντας την ενεργητική του έκταση.
Ποια συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν;
Το γάγγλιο μπορεί να είναι εντελώς ασυμπτωματικό και είναι πιθανόν να υποχωρήσει προοδευτικά ακόμη και χωρίς θεραπεία. Όμως πολλές φορές μπορεί να είναι επώδυνο, ή να πιέζει το μέσο ή το ωλένιο νεύρο, προκαλώντας μουδιάσματα ή αδυναμία στα δάκτυλα. Χαρακτηριστικό είναι ότι, τα συμπτώματα δεν επιδεινώνονται. Εσωτερικά γάγγλια μπορεί να προκαλέσουν εντονότερη συμπτωματολογία, παρά το μικρό τους μέγεθος.
Θεραπεία Γαγγλίου
Τα γάγγλια στην περιοχή του καρπού μπορεί να υποχωρήσουν με παροδική ακινητοποίηση. Η παρακέντηση του γαγγλίου μπορεί αποτελεί παροδική λύση του προβλήματος. Σε αυτή, αφαιρείται το ζελατινώδες υγρό του γαγγλίου και εφαρμόζεται πιεστική επίδεση ή νάρθηκας. Συνήθως όμως επανεμφανίζονται. Το γάγγλιο μπορεί να θεραπευτεί οριστικά με χειρουργική αφαίρεση για την οποία συνήθως δεν απαιτείται νοσηλεία και αφαιρείται με τοπική αναισθησία.
Η αφαίρεση του γαγγλίου γίνεται διά μέσου μιας τομής ακριβώς πάνω από τη διόγκωση και αφαιρείται μαζί με το μίσχο του. Σε γάγγλια στα δάκτυλα είναι σημαντικό να αφαιρούνται και τα οστεόφυτα που συχνά έχουν σχετίζονται με το σχηματισμό του γαγγλίου. Μετεγχειρητικά, στα γάγγλια που αφορούν τα δάχτυλα εφαρμόζεται ελαφριά πιεστική επίδεση, ενώ στα γάγγλια του καρπού ακινητοποίηση με γύψινο νάρθηκα. Φυσιοθεραπευτική αγωγή κρίνεται απαραίτητη προς αποκατάσταση της κινητικότητας της αρθρώσεως, ειδικά στα γάγγλια που εξορμούν από την άρθρωση του καρπού. Ο συνήθης χρόνος αποθεραπείας έπειτα από χειρουργική επέμβαση είναι 10 μέρες. Η επανεμφάνιση των γαγγλίων, στις περιπτώσεις που η αφαίρεση είναι πλήρης, είναι σπάνια.
Σε ποια σημεία εμφανίζεται;
Το γάγγλιο μπορεί να εμφανιστεί στα εξής σημεία:
- Στη ραχιαία επιφάνεια της φαλαγγοφαλαγγικής άρθρωσης των δακτύλων
- Στη βάση των δακτύλων
- Στην κερκιδική και παλαμιαία πλευρά του καρπού
- Στα οστάρια του καρπού
- Στη ραχιαία επιφάνεια του καρπού
Ποια είναι τα αίτια εμφάνισής του;
Συνήθως, προκαλείται από χρόνια καταπόνηση των ιστών όπου παράγεται αρθρικό υγρό ή αλλιώς υγρό λιπάνσεως των αρθρώσεων. Μπορεί να δημιουργηθεί και λόγω εκφυλιστικών αλλοιώσεων.
Τι συμπτώματα μπορεί να εμφανίσει ο ασθενής;
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο ασθενής μπορεί να είναι ασυμπτωματικός. Τα συμπτώματα του γαγγλίου που μπορούν να εμφανιστούν είναι τα εξής:
- Πόνο ή πίεση στο μέσο ή το ωλένιο νεύρο
- Αντιαισθητικό αποτέλεσμα λόγω του μεγέθους
- Πίεση στα γειτνιάζοντα οστά
- Μούδιασμα
- Περιορισμό της κίνησης
Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία;
Τα γάγγλια είναι δυνατόν να υποχωρήσουν με την παροδική ακινητοποίηση. Οριστικά αντιμετωπίζονται με τη χειρουργική αφαίρεση, με τοπική αναισθησία και δεν απαιτείται νοσηλεία.
Τι περιλαμβάνει το μετεγχειρητικό στάδιο;
Μετά την επέμβαση που πραγματοποιείται από Ορθοπαιδικό Χειρουργό, εφαρμόζεται ελαφριά πιεστική επίδεση για 24 ώρες.